De vraag of een huis kopen bij een islamitische bank halal is of deze hetzelfde is als een hypotheek met rente, is een kwestie die tot heden is gediscussieerd onder de geleerden. Hier zal in het kort ingegaan worden op de verschillen tussen de islamitische banken en reguliere banken omtrent het financieren van een huis. Vervolgens zal er ingegaan worden wat het oordeel is van het kopen van een woning bij een islamitische bank.

Bij een reguliere hypotheek wordt een bedrag uitgeleend aan de persoon waarmee hij vervolgens de woning kan kopen. Het uitleenbedrag moet dan met periodieke uitbetalingen terugbetaald worden samen met de rente. Bijvoorbeeld: een uitleenbedrag van 200.000 euro met een vaste rente van %0.97 met een looptijd van 30 jaar, moet in totaal uitbetaald worden met 240.400 euro. Bij een reguliere hypotheek is er dus sprake van een terugbetaling van het uitleenbedrag met rente, wat definitief niet haram is in de Islam.

Wat de islamitische banken van de overige banken onderscheidt, is dat zij werden opgericht (in de jaren 1970) als een alternatief banksysteem waar rente geen plaats heeft. De financiële handelingen van de islamitische banken worden gebaseerd op Islamitisch-geoorloofde financiering. Het financieren van een huis bij een islamitische bank verschilt dan ook van die van een reguliere bank. In de eerste instantie wordt een aanvraag ingediend voor het financieren van een woning. Na de goedkeuring van de aanvraag betaald de bank het bedrag uit aan de eigenaar van de woning. De woning wordt dan vervolgens weer doorverkocht met een bepaalde winstpercentage (per jaar) aan de klant die de aanvraag indiende. Net als het bovenstaande voorbeeld: de klant heeft een financiering aangevraagd voor een woning van 200.000 euro. Na de goedkeuring koopt de bank de woning voor dat bedrag. Vervolgens verkoopt de bank de woning door aan de klant met een bepaald winstpercentage. De klant moet dan dat bedrag met een bepaalde looptijd uitbetalen. Met een %0.97 winstpercentage en een looptijd van 30 jaar wordt dat 240.400 euro wat in totaal uitbetaald moet worden.

Hoewel het totale bedrag dat uitbetaald moet worden (uitgaande van de bovengenoemde berekening) hetzelfde is bij zowel een reguliere hypotheek als bij de islamitische bank, het verschil is dat er bij een reguliere hypotheek sprake is van een terugbetaling voor het geldbedrag. Terwijl er bij een islamitische bank sprake is van een betaling voor de koopwoning zelf, niet voor een geldbedrag. Het verschil tussen een reguliere hypotheek en een islamitische bank is dus de wijze waarop het contract wordt opgesteld en de manier waarop de uitbetaling wordt gedaan.

De financiering van een woning bij de islamitische banken wordt gebaseerd op het islamitische concept van murabaha. Murabaha houdt in dat een verkoper zijn/haar product voor een hoger bedrag verkoopt dan de inkoopprijs. Dus op deze wijze koopt de bank de woning en verkoopt het door aan de klant met een bepaald winstpercentage. Dit is ook de reden waarom er niet gesteld kan worden dat een financiering bij een islamitische bank perse rente inhoudt.

Echter, de islamitische banken zijn niet vrij gebleven van kritiek van de geleerden. Een van deze kritiek is dat de islamitische banken een winstpercentage opstellen dat op hetzelfde neerkomt met rente, soms zelfs meer. En dat het concept van murabaha slechts een sluier is om de rente te verbergen en om het vervolgens als islamitisch-geoorloofd te stellen. Een andere kritiek is dat de islamitische banken de woning doorverkopen aan de klant zonder dat de bank de woningsakte op zijn naam heeft gezet (kabz). Wanneer de bank een woning koopt, wordt het op de naam van de klant gezet en niet op die van de bank, en vervolgens wordt het doorverkocht aan de klant. De bank verkoopt dus de woning terwijl die niet de eigenaar ervan is. In de islamitische wetgeving is het namelijk niet toegestaan dat een persoon een product verkoopt terwijl hij/zij niet de eigenaar daarvan is.^[1]

Ter conclusie: er is een meningsverschil onder de hedendaagse moslimgeleerden over de vraag of het financieren van huis bij een islamitische bank toegestaan is, wat ten gevolge het moeilijk maakt om een oordeel daarover te geven. Echter kan er wel gesteld worden dat het kopen van een woning bij een islamitische bank niet perse rente inhoudt, wat kan aanduiden dat het kopen van een woning bij een islamitische bank niet definitief haram is. Er zijn namelijk fundamentele verschillen tussen de islamitische banken en reguliere banken in de wijze waarop zij woningen financieren. Tegelijkertijd kan er ook gesteld worden dat het kopen van een woning bij een islamitische bank in bepaalde aspecten niet voldoet aan de eisen van de islamitische wetgeving, zoals de eis van kabz. Hierdoor wordt het dan ook moeilijk om te stellen dat het definitief halal is. Er spelen dus meerdere factoren die het oordeel hierover kunnen beïnvloeden. Om tot een bepaald oordeel te komen over deze kwestie moeten dus alle factoren geanalyseerd worden om tot een gebalanceerd oordeel te komen.

Ten slotte: in vergelijking tot de banken die definitief met rente handelen, hebben de islamitische banken de voorkeur. Indien een persoon genoodzaakt is om een woning te kopen en de keuze heeft om dat te doen bij een islamitische bank, zou het aangenaam zijn om de islamitische bank te kiezen.