In de Islam zijn regels en oordelen afgeleid vanuit de Kuran en ehadis. Nergens in de Kuran treffen wij een vers aan waarin wordt verkondigd dat het verboden is voor een vrouw om alleen te reizen. Echter zijn er wel ehadis die betrekking hebben op deze kwestie. Aangezien deze ehadis de basis van het onderwerp vormen, willen wij onze redenering op deze ehadis bouwen:

Volgens de overlevering van Ebu Said el-Khudri (ra) zei profeet Muhammed (saw) het volgende:

In een andere overlevering van Ebu Said el-Khudri (ra) is het als twee dagen uitgedrukt. Hij zei dat de boodschapper van Allah de vrouw verbood om zonder haar echtgenoot of naaste familielid op een reis te gaan van twee dagen of langer.^[2]

Weer in een andere overlevering wordt het als een dag vermeld. Volgens de overlevering van Ebu Huraira (ra) zei profeet Muhammed (saw) het volgende:

Onder toelichting van deze ehadis hebben de hanefi geleerden geconcludeerd dat het voor een vrouw verboden is om zonder haar echtgenoot of zonder een mehram op reis te gaan die drie dagen of langer duurt.

Dit beschreven hebbende; er is ook een hadis waarvan sommige geleerden het volgende hebben begrepen: indien de veiligheid van een vrouw tijdens de reis gegarandeerd kan worden, en indien zij genoodzaakt is om alleen te reizen, mag ze zonder haar echtgenoot of haar mehram op reis gaan die drie dagen of langer duurt.

Het desbetreffende deel van de hadis is als volgt:

Profeet Muhammed (saw) vroeg aan Adiy bin Hatim (ra) het volgende: “Adiy, heb jij de stad Hire gezien (Hire is een oude stad in Irak, drie mijl van Kufa).” Adiy antwoordde: “Ik heb er wel over gehoord, maar ik heb het niet gezien.” Hierop zei de Profeet (saw): “Indien je lang zal leven, ga je zeker zien dat een vrouwelijke reiziger op haar kameel zal reizen vanuit Hire zonder vrees te hebben voor iemand anders dan Allah om bij de Ka’ba de tawaf te verrichten.”^[4]

Onder toelichting van bovengenoemde ehadis hebben geleerden de volgende 5 verschillende conclusies getrokken.

1. De reisafstand is niet belangrijk. Zonder haar mehram mag ze niet op reis gaan.
2. Zonder haar mehram mag ze niet op reis gaan die langer dan een ongeveer 5,5 km duurt.
3. Zonder haar mehram mag ze niet op reis gaan die een dag of langer duurt.
4. Zonder haar mehram mag ze niet op reis gaan die twee dagen of langer duurt.
5. Zonder haar mehram mag ze niet op reis gaan die drie dagen of langer duurt.

Tahawi zegt dat de laatste idjtihad tot de Hanefi-geleerden behoort. Bovendien voegt hij eraan toe dat de bewijzen die ze vermelden sterker zijn dan de bewijzen van de andere geleerden.^[5]

Wat de reis naar hadj (pelgrimstocht) betreft, hierover zijn er verschillende meningen. Volgens Imam Ahmed ibn Hanbel mag een vrouw zonder haar mehram niet naar hadj gaan. Volgens andere mudjtehidin zoals Imam Malik, Shafii, Ewzai mag ze deze verplichting verrichten met betrouwbare vrouwen.^[6]

De reis van een vrouw in onze tijd:

De zaken van sharia vertonen twee aspecten. De ene wordt taäbbudi genoemd, hetgeen inhoudt dat zij niet aan beredenering gebonden zijn en alleen uitgevoerd worden omdat zij zijn bevolen. Hun eigenlijke bestaansreden is het bevel. Het andere aspect wordt makulul-mana genoemd, hetgeen inhoudt dat deze zaken een wijsheid en een nut hebben waarvan de logica ertoe heeft geleid dat zij in de sharia zijn opgenomen. Niettemin vormt hier de wijsheid en het nut ervan niet de ware oorzaak of de eigenlijke reden, het is het gebod of het verbod van Allah (swt).^[7]

De oordelen van bovengenoemde ehadis die de vrouwen verbiedt op reis te gaan zonder hun mehram valt niet onder het aspect taäbbudi maar makulul-mana. Dat wil zeggen dat het meer een maatregel is om het kwaad te voorkomen waarmee een vrouw tijdens haar reis geconfronteerd kan worden. Dat wil zeggen dat profeet Muhammed (saw) het risico van de reizigers in aanmerking heeft genomen en daardoor verschillende antwoorden heeft gegeven volgens de reistoestanden van degenen die op reis gingen.

Tegenwoordig bestaat er bijna geen reis die meer dan 3 dagen duurt. Indien iemand bijvoorbeeld met het vliegtuig van Nederland naar hadj wil gaan, duurt het zelfs niet eens dag. Indien een vrouw zonder haar mehram op reis gaat die niet drie dagen duurt, bestaat er volgens veel mudjtehidin, vooral degenen die aan de Hanefi-wetschool toebehoren, geen probleem ten opzichte van de islamitische wetgeving. Indien het een langere reis zou zijn dan drie dagen, dan mag een vrouw, volgens een hadis die door Adiy bin Hatim was overgeleverd, zonder haar mehram op reis gaan alleen indien de veiligheid van de passagiers gegarandeerd zou zijn.