Wat is shirk en welke soorten zijn er?
Shirk is het tegenovergestelde van tewhid. Meervoud van shirk is ‘shuraka’. De Kuran nodigt mensen uit tot tewhid. Het is ten strengste verboden om goddelijke eigenschappen toe te kennen aan iets of iemand anders; enkel Allah (swt) behoort aanbeden te worden.
Om deze reden wordt er in de Kuran als volgt gesproken:
Hoe kan het dat de mens, die als beheerder naar de aarde is gestuurd, zijn Schepper verlaat of een deelgenoot aan Hem toekent? Hoe kan het dat de mens dingen zoals hijzelf of dingen die tot zijn dienst gesteld zijn te aanbidden?
Shirk verlaagt de mens op deze manier en zorgt ervoor dat hij wordt weerhouden van hoge en eerbare graden die Allah (swt) voor hem mogelijk heeft gemaakt. Om deze reden is shirk de zwaarste zonde en vergeeft Allah degenen die shirk plegen niet. In de Risale-i Nur wordt dit als volgt verwoord:
“Ongeloof is immers inhoudelijk een belediging ten opzichte van de gehele schepping, een reducering van haar waarde, een verloochening van alle kunstzinnig geschapenen die de eenheid van Allah getuigen en een vernedering van de namen van Allah, waarvan de verschijningen in de spiegels der schepping zichtbaar zijn. Teneinde de rechten van de gehele schepping van de ongelovigen terug te nemen, werpt Kahhar-u zul-Djelal, Die de Sultan der schepping is, deze ongelovigen voor eeuwig de hel in. Immers, een grenzeloze misdaad vereist een oneindige bestraffing.”[4]
Soorten shirk:
Shirk el-Istiklal:
Meest openlijke shirk soort is het aanbidden van hemelse creaties zoals de zon, maan en sterren, natuurkrachten, mensen die gedeeltelijk of volledig Goddelijk beweren te zijn. Allah (swt) achterwege laten en of een deelgenoot toekennen en aanbidden, wordt shirk el-Istiklal genoemd.
Accepteren dat er een goede God is voor de goede daden en een slechte God voor de slechte daden en dat deze Goden aanbeden moeten worden vallen ook onder shirk el-Istiklal. De volgende religies vallen hieronder: Zarathusta, Dualisme en Madjus.
Shirk et-Teb’id:
Er wordt wel in Allah (swt) geloofd maar ook worden deelgenoten aan Hem toegekend. Dus er wordt geloofd dat er ook creaties zijn die Goddelijke eigenschappen bezitten. Zoals de drie-eenheid van het Christendom verzonnen in de derde eeuw. Zij noemen Jezus de zoon van God en Maria de heilige geest en geloven dat de zoon en de heilige geest net als Allah Almachtig en Alwetend zijn.
Shirk et-Takrib:
Dit is het derde soort shirk. Hierbij wordt de Schepper van de werelden als één geaccepteerd, maar tegelijkertijd wordt niet Allah, maar andere dingen aanbeden, zoals standbeelden, om te fungeren als bemiddelaars om dichter tot Allah te kunnen komen. Deze standbeelden brengen de mens noch goeds noch slechts toe. Wasaniyya, oftewel heidenen, is het laagste, slechtste en meest vernederende soort van shirk. Tijdens de opkomst van de Islam was dit soort shirk verspreid over de hele wereld; om deze reden is in de Kuran de meest vernederende woorden zeer vaak herhaald en is dit verdorven geloof ten strengste verboden verklaard.[5]
Een andere vorm van shirk is dat sommige mensen sommige onder hen als “God” accepteren; zij laten de geboden en verboden van Allah achterwege en volgen de geboden en verboden van die mensen onder hen. In de Kuran is vermeld dat Joden de rabbijnen en Christenen de priesters naast Allah als God toe eigenen, dus dat zij de geboden en verboden van Allah achterwege laten en gehoor geven aan de geboden en verboden van de mensen onder henzelf; dit terwijl expliciet beveeld wordt alleen Allah te aanbidden.[6]
Deze soorten shirk, is openlijk in het volgende vers als volgt samengevat:
Zeg: “O Mensen van het Boek, kom tot een gelijkluidend woord tussen ons en jullie: dat wij geen ander aanbidden dan Allah en dat wij Hem geen deelgenoten toekennen. En dat wij elkaar niet als heren naast Allah plaatsen.” Als zij zich dan afkeren, zeg dan: “Wees getuigen dat wij moslims zijn.”[7]
Verborgen shirk die in de Kuran duidelijk wordt gemaakt, is blindelings volgen wat zijn ego en gevoelens begeren. In de Kuran wordt immers het volgende verteld en als slecht bestempeld:
“Heb jij hem gezien, die zijn eigen begeerte als zijn god aanneemt?”[8]
Wij behoren ons dan zeer oplettend te weerhouden van openlijke en verborgen shirk. De Waarlijke Eenheid (tewhid) kunnen we enkel op die manier bereiken.
Allah (swt) heeft in de Kuran iedere vorm van shirk, in het bijzonder het aanbidden van standbeelden, zon, maan en sterren, natuurkrachten, polytheïsme en de drie-eenheid in het Christendom, heftig afgewezen; de Kuran heeft de eenheid aan de mens gepredikt. Via vele verzen uit de Kuran is duidelijk gemaakt dat enkel Allah (swt) gevolgd en aanbeden zal moeten worden, en dat het verlaten van de bevelen van Allah (swt) en het volgen van de bevelen van een ander ook onder shirk vallen.[9]
Footnotes
- ^ De Kuran 31:13
- ^ De Kuran 4:48
- ^ De Kuran 2:29-30
- ^ Bediuzzaman Said Nursi, De Brieven, p. 75
- ^ De Kuran 6:71, 136-138, 139; 14:30; 29:25; 7:191-192, 195, 197; 22:12-13, 73; 19:81; 25:3; 35:13-14, 40; 17:56
- ^ Zie de Kuran 9:31
- ^ De Kuran 3:64
- ^ De Kuran 25:43
- ^ Ali Arslan Aydın, Islamitische geloven, (Tewhid en Kennis van het Woord), Uitgeverij Gonca: 289-291
“… Afgoderij is inderdaad een geweldig onrecht.”[1] en “Waarlijk, Allah vergeeft het niet als er met Hem deelgenoten worden aanbeden, maar daarnaast vergeeft Hij wat Hij wil, en iedereen die Allah deelgenoten toekent, heeft zeker een afschuwelijke zonde begaan.”[2] De mens is de aangewezen persoon op de wereld. Want alles in deze wereld is in dienst gesteld van de mens, en is de mens aangesteld als gevolmachtigde.[3]