Mag een vrouw de smeekbede (dua) leiden waar ook mannen bij zijn?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden dienen we allereerst de essentie van deze vraag te bekijken. Als we weten om welke redenen de stem van de vrouw als awra wordt gezien en in welke situaties het niet toegestaan is om naast mannen, met wie het wel toegestaan is om te trouwen, de Kuran te reciteren, smeekbede te verrichten of islamitische lofzang te zingen, dan vinden we ook het antwoord op onze vraag.
De Islam neemt beschermende maatregelen tegen slecht gedrag om onrust, verleiding te vermijden. De essentie in de Islam is om de zuiverheid en waardigheid van de mens te waarborgen. Deze maatregel en bescherming geldt voor zowel mannen als vrouwen.
Aan de andere kant mogen de eigenschappen, talenten en verschillen die aan de mens zijn gegeven er niet toe leiden dat iemand anders verantwoordelijk wordt gehouden voor het begaan van een zonde. Ook kan het er niet toe leiden dat men onjuiste emoties of gevoelens krijgt en mag de nefs niet gestimuleerd worden hiertoe.
Ook de stem die de Schepper aan een vrouw heeft gegeven dient in dit kader te worden beschouwd. Geen enkel geluid of stem van een wezen kan beschouwd worden als absoluut haram. Immers is in de schepping geen sprake van iets dat haram is. Om deze reden is er geen enkel vers van de Kuran of hadis die een vrouwenstem als haram verklaart.
Met name de Hanefi- en Shafii-geleerden en ook de mudjtehidin van diverse mezahib delen ook deze mening. Bovendien zien we in alle fikh-boeken het volgende oordeel: "Volgens een overgrote meerderheid is de stem van de vrouw niet awra." Oftewel, volgens alle mudjtehidin is de stem van de vrouw niet haram.
De Shafii-geleerden en andere mudjtehidin zeggen: "De stem van de vrouw is niet awra. Het is immers toegestaan voor haar om boodschappen te doen en te getuigen in de rechtbank. Hiervoor moet ze haar stem verheffen en praten."[1]
De reden voor het feit dat de stem van de vrouw niet awra is, is de eerste periode van de Islam, de Asrus-Saadet. Met andere woorden, de toepassingen van onze profeet (saw) en zijn ashab. Maar net als bij alle andere toegestane zaken die van aard kunnen veranderen en een bezwaarlijke vorm aannemen, is hetzelfde het geval met de stem van de vrouw. De stem van de vrouw is mubah, onschuldig en legitiem. In welke gevallen wordt de stem van een vrouw dan wel als awra bestempeld? En op welke manier als verboden verklaard en dus haram is voor onbekende mannen om deze te horen?
De stem van de vrouw is aantrekkelijk gecreërd. Vooral als haar stem luider klinkt brengt het enkele bezwaarlijkheden met zich mee en veroorzaakt het onrust en verleiding. Het is dus eigenlijk niet de stem die haram is, maar de aard van onbewuste gevolgen die deze kan brengen. Het 32e vers van soera el-Ahzab geeft de maatstaf hierover:
Mufessir Vehbi Efendi interpreteerde dit vers en zei: “Laat het woord dat u zegt geen verleiding veroorzaken. Oftewel zeg het niet op een wijze die aantrekkelijk is en die vreemden kan charmeren.”
Elmalı Hamdi Yazir zei hierover, wanneer iemand zich nonchalant, speels en fake gedraagt dan hebben mensen “wiens hart naar onheil neigt” een bepaalde hoop. Vandaar dat hiermee een zonde wordt begaan.
Vehbe Zuhayli beschouwt dit als bezwaarlijk. Laat staan normale gesprekken, ook al zou het gesprek een religieuze inhoud hebben dan nog zou het bezwaarlijk zijn. “Het is haram om de stem van een vrouw te horen, zelfs als de Kuran op een mooi en harmonieus manier wordt gereciteerd. Dit heeft te maken met de onrust die het teweeg kan brengen.”[3]
Ibni Abidin verduidelijkt dit onderwerp als volgt:
“Volgens de zienswijze die voorkeur geniet is de stem van de vrouw geen awra. Laat alleen degenen met een schaars verstand niet doen denken dat als wij zeggen dat de stem van een vrouw awra is dat wij haar praten bedoelen. Indien het noodzakelijk is, is het toegestaan voor een vrouw om met onbekende mannen te spreken. Echter geven wij geen toestemming voor vrouwen om hun stem te verheffen, te verzachten, mooier te maken en langer te praten dan nodig is. Want op deze manier kunnen mannen zich aangetrokken voelen en worden hun lusten opgewekt. Daarom is het voor de vrouw ook niet toegestaan de ezan te verrichten.”[4]
“O vrouwen van de profeet! Jullie zijn niet als andere vrouwen. Als je beschermd wilt worden door een waardige vroomheid, wees niet minzaam (verleidelijk) in jullie manier van spreken met vreemden, waardoor degene in wiens hart een ziekte is een begeerte gaat voelen, en spreek met serieusheid en waardigheid.”[2]